Historia Ryńska
 

Na terenie obecnej wsi Ryńsk istniał gród obronny, którego zadaniem była obrona przed plemionami Prusów grasujących na tych terenach.

Wieś jest notowana w kronikach od 1222r. jako jedna ze stu, które książę Konrad Mazowiecki przekazał biskupowi Chrystianowi. Na przełomie pierwszego ćwierćwiecza ten sam książę sprowadził na ziemię chełmińską Krzyżaków - rycerzy niemieckich. Mieli oni za zadanie bronić posiadłości księcia Konrada Mazowieckiego przed napadami pogańskich Prusów oraz nawracać ich na wiarę chrześcijańską.

Krzyżacy, fałszując dokument księcia, przywłaszczyli sobie ziemię chełmińską i w tym Ryńsk. W 1341 roku Ryńsk przyjął nazwę Renis. W ciągu 50-ciu lat krzyżacy zajęli nie tylko ziemię chełmińską, ale również tereny od Bałtyku do ziem litewskich. W ten sposób powstała potęga krzyżacka. Jedynym ratunkiem dla Polski i Litwy był sojusz, który podpisano w 1385 roku. Od 1397 roku wieś występuje pod nazwą Renys, a od 1411 - Renycz.

Podczas działań wojennych polsko-krzyżackich w 1414 roku doszło do zniszczenia, a następnie spalenia zabudowań Ryńska. Dopiero na mocy II pokoju toruńskiego Ryńsk wraz z ziemią chełmińską ponownie wróciły do Polski. Wtedy to na miejscu wsi chłopskiej został pobudowany polski dworek. W 1453r. wieś zmienia nazwę na Reynis, a w 1526 na Rynsko. Od początku XVIIw. wieś przyjmuje nazwę Ryńsk.

W roku 1526 król Zygmunt I nadaje przywilej własności na wieś dla Jerzego i Konrada Plemięckich. W 1614r. Ryńsk należał do szlachcica Fabiana Plemięckiego. W 1628r. otrzymała go córka Zofia, Katarzyna Plemięcka, która wyszła za mąż za Mikołaja Cztember - Kostkę i dalej odsprzedała majątek toruńskiemu Ławnikowi Antonowi Richtenowi. Ławnik w 1635r. sprzedał Ryńsk, Orzechówko bez Sabłonowa Janowi Działyńskiemu - wojewodzie chełmińskiemu. Gdy ten zmarł w 1709r., Ryńsk odziedziczył jego syn Stanisław, który był starostą kiszowskim. Następnie Ryńsk odziedziczyła córka Stanisława - Anna, żona Kczewskiego, którego córka w 1731r. wyszła za kasztelana gdańskiego Tucholkę i otrzymała Ryńsk. Po jej śmierci w 1766r. jego córka Marianna wydana za Wilksyckiego otrzymała Ryńsk z Czystochlebiem, Ludowice, Janowo, Marianki i Młynki. W tym czasie istniały w Ryńsku oranżeria i dwa ogrody.

Król August II w 1723 roku udzielił pozwolenia właścicielom Ryńska pozwolenia na urządzanie cztery razy w roku jarmarków, na których każdy mógł bez ograniczeń prowadzić handel.
Od 1800 r. dobra należą do Jakuba Wilksyckiego. W 1850 roku hrabina Mełżyńska otrzymała wieś od swego ojca Franciszka Wilksyckiego.

W 1872 roku Ryńsk kupił Artur Sumiński, który w 1881 roku sprzedał go hrabiemu Józefowi Mełżyńskiemu. W 1888 roku Ryńsk otrzymuje w zamian za długi kupiec Lechman, który w tym samym roku sprzedał go Niemieckiej Komisji Kolonizacyjnej. W tym czasie do majątku należały folwarki: Sabłonowo, Orzechówko, Rozgarty, Franula, Ludowice, Janowo, Marianki i Czystochleb. Niemiecka Komisja Kolonizacyjna przystępuje do parcelacji Ryńska, który od 1902 roku jest całkowicie rozparcelowany. Następuje napływ osadników niemieckich, którzy budują kościół ewangelicki, oddając go do użytku w 1898 roku. W latach 1902-1918 wieś otrzymuje niemiecką nazwę Rheinsberg. Z części dóbr Ryńska utworzono wsie Ludowice i Orzechówko, a z głównego majątku Ryńsk oraz folwarki Franula i Rozgarty, które utworzyły gminę wiejską Ryńsk.

Gmina liczyła 102 rodziny. Z chwilą uzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku większa część kolonistów niemieckich wyjeżdża do Niemiec, a na ich gospodarstwa przychodzą polscy rolnicy wykupując te grunta.

W roku 1928 w Ryńsku istniała szkoła powszechna, w której w dwóch klasach uczyło się 102 uczniów z Ryńska. W szkole pracowało dwóch nauczycieli (!).

Do dziś zachował się po dawnym majątku pałac, częściowo przebudowany, młyn, w którym za istnienia majątku była gorzelnia, spichrz majątkowy oraz cztery pomajątkowe czworaki. Pozostał również kościół katolicki z XIV wieku.

Ryńsk jest miejscowością o tradycjach patriotycznych. W 1863 roku był główną kwaterą emisariuszy. Zbierali się tu ochotnicy, którzy następnie przez Drwęce szli walczącym powstańcom na pomoc.

Po wyzwoleniu w styczniu 1945 roku powstaje na nowo gmina Ryńsk. Założona zostaje Gminna Spółdzielnia, w roku 1964 z funduszy społecznych pobudowany zostaje Ośrodek Zdrowia, a w 1970 roku oddano do użytku lecznicę zwierząt. We wsi powstało osiedle domków jednorodzinnych oraz boisko sportowe. W dniu dzisiejszym Ryńsk należy do gminny Wąbrzeźno.

Ewelina Rakoca kl. IIa 2001r.

 
  
 
Nasz Patron - Mikołaj z Ryńska
Kadra Pedagogiczna
Kontakt
Rada Rodziców
Pedagog, psycholog, logopeda
Dokumenty szkoły
Ocenianie
Plan zajęć
Samorząd uczniowski
Kalendarz szkolny
Świetlica szkolna
Biblioteka szkolna
Dla uczniów
Dla rodziców
Deklaracja dostępności
RODO

Aktualności
Archiwum
Absolwenci
Osiągnięcia
Historia Ryńska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
*